Prema pisanju Nezavisnih novina 17.08. 2021. godine, kolektiv jedne srednjoškolske ustanove iz Banja Luke je uputio apel građanima da doniraju krv kako bi pomogli porodilji koja je, kao i njena prijevremeno rođena beba, bolovala od virusa korona. Ovo nije jedini teži slučaj oboljelih porodilja zabilježen u toku pandemije virusa korona u Republici Srpskoj. Budući da je COVID-19 i dalje prisutan u našem okruženju, važno je da se podsjetimo preporuka JZU Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske u vezi sa dojenjem, u slučajevima kada majke sumnjaju ili kada im je potvrđeno prisustvo virusa korona.
Zvanične preporuke JZU Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske navode da žene kod kojih je potvrđen COVID-19 mogu dojiti, ukoliko to žele.
Prema riječima Doc. dr sc. med. Dragane Stojisavljević iz Instituta za javno zdravstvo Republike Srpske, majčino mlijeko sadrži iste vrste antitijela koja se nalaze u krvi iako su proporcije drugačije, te pozitivno utiče na imunitet dojenčadi kao i na kasnije zdravstveno stanje djeteta.
– Kada je riječ o dojenju/ishrani majčinim mlijekom u bolničkoj ili kužnoj izolaciji, davanje izmlazanog majčinog mlijeka dozvoljeno ako majka ima blažu kliničku sliku bolesti i ako nema temperaturu preko 38,5 stepeni. Da bi se smanjio rizik od prenosa virusa sa majke na novorođenče, stručni tim ustanove (neonatolog, ginekolog, epidemiolog) treba da razmotre privremeno odvajanje bebe od svoje majke i smještaj u posebnu izolacionu sobu za odojče. Odluka treba da uzme u obzir težinu bolesti i kod majke i kod bebe, znake i simptome bolesti i rezultate laboratorijskog testiranja na virus SARS-CoV-2 – navodi dr Stojisavljević.
Ona dodaje da ukoliko porodilište nema kapaciteta za prostornu izolaciju bebe rođene od majke sa sumnjom/ potvrđenom infekcijom, bebe mogu ostati uz majku u sobi za izolaciju porodilje, uz postavljenu barijeru/ paravan i rastojanje između kreveta majke i novorođenčeta od najmanje 3 metra.
– Veoma je važno da prije svakog kontakta sa djetetom, majka opere ruke u trajanju najmanje 20 sekundi (dati joj uputstvo da ruke pere dok polako izgovora brojeve od jedan do deset) ili da dezinfikuje ruke sa sredstvom na bazi alkohola, zatim da namjesti dobro novu masku i tek nakon toga uzme u naručje svoju bebu – pojašnjava dr Stojisavljević.
Preporuke Instituta navode da u toku privremene odvojenosti, ukoliko je riječ o dojenju kod kuće, majke treba ohrabrivati da redovno izmlazaju svoje mlijeko da bi uspostavile i održale laktaciju. Prilikom izmlazanja treba poštivati mjere koje uključuju nošenje zaštinih maske, pranje i dezinfekciju ruku, redovno sterilisanje pumpice prema uputstvu proizvođača, svakodnevno provjetravanje prostorija, održavanje lične higijene tijela kao i o tome da osobe koje brinu o porodilji i bebi imaju zaštitnu opremu.
U zemljama koje su se odlučile da preporuče vakcinaciju trudnica zbog velikog rizika od COVID -19 (SAD, Izrael), vakcina je do sada primijenjena na desetinama hiljada trudnica i nisu zabilježeni loši uticaji vakcine na trudnoću, samu trudnicu ili bebu navodi dr Dragana Stojisavljević. Prema preporuci Svjetske zdravstvene organizacije dojilje koje su primile vakcinu, priznatu od ove ustanove, ne treba da prekidaju laktaciju jer ne postoje podaci koji ukazuju na eventualnu štetnost vakcine po odojče.
JZU Institut za javno zdravstvo Republike Srpske duži niz godina provodi aktivnosti na unaprijeđenju dojenja i bolničkih porodilišta u Republici Srpskoj za akreditaciju prema akreditacionim standardima za bolnice „Prijatelji beba“ i u periodu 2017. – 2021. godine uspješno je završena priprema svih porodilišta u Republici Srpskoj za akreditaciju.
Putem Centra za razvoj zdravstvenog sistema i međunarodnu saradnju, zajedno u saradnji sa UNICEF-om, realizuje se projekat „Podrška dojenju kroz primarni nivo zdravstvene zaštite u Republici Srpskoj u okviru incijative „Smanjenje rizika od katastrofa za održivi razvoj u Bosni i Hercegovini“, a u svrhu uspostavljanja sistema podrške dojenju kroz domove zdravlja u Banjaluci, Prijedoru, Trebinju, Srebrenici i Bijeljini.
(unicef.org, Kidsinfo.ba)
