XY Roditeljski savjetnik na svojoj Facebook stranici svake sedmice objavljuje savjete Renate Krstanović, geštalt psihoterapeutkinje i dipl. psihologinje koja piše o aktuelnim temama. U današnjem tekstu Renata govori pubertetu i romantičnoj ljubavi u ovom životnom periodu.
U nastavku pročitajte njen tekst i ne zaboravite da se stručnjacima iz XY Roditeljskog savjetnika, koji je dio online platforme Asocijacije XY, možete obratiti za besplatnu psihološku pomoć putem njihove Facebook stranice koja je dostupna na ovom linku.
Poput prijateljstva, romantični odnosi imaju višestruku ulogu u razvoju osobe obzirom na to da doprinose razvoju identiteta, samopoštovanja, socijalnih vještina i uloga, te zadovoljavaju potrebu za pripadanjem.
U periodu puberteta dolazi do transformacije porodičnih odnosa i vršnjaci počinju imati sve veću ulogu u životu tinejdžera. Javljaju se prve ljubavi, koje su osnova za buduće partnerske odnose. Romantični odnosi postaju glavna preokupacija mlade osobe, mijenjaju i usmjeravaju tok razvoja, te kao takvi utiču na mnoge aspekte života; porodicu, školu, prijatelje i slično. Oni su dio temelja koji uveliko određuje naš kasniji životni pravac.
Kroz interakciju s partnerom razvijaju se identitet i emocionalna nezavisnost. Izazov uspostavljanja romantičnih veza doprinosi razvoju socijalnih vještina, koje nam tokom cijelog života pomažu u regulaciji intenzivnih emocija, razvoja intimnosti, komunikacije i interpersonalnih odnosa.
Koliko god donosili zadovoljstvo i sreću, romantični odnosi mogu izazvati i negativne emocije kao što su tuga, ljutnja i ljubomora. Oni za mladu osobu predstavljaju izazov i mogu biti posebno stresni. Neiskustvo donosi strah od nepoznatogm i neznanje o tome šta očekivati, a iskustva koja su potrebna da se savladaju eventualne prepreke ne postoje (što je najviše problematično kod prekida veze).
Romantični odnos je pod uticajem ranog iskustva u bliskim odnosima odnosno sigurna privrženost o kojoj smo već govorili. Tada smo spomenuli i stilove privrženosti koji su identični stilovima u romantičnoj ljubavi. To su sigurna, anksiozna i ambivalentna privrženost. Sigurna privrženost je povezana s većim zadovoljstvom u romantičnoj (kasnije i zreloj vezi), s većim samopoštovanjem, dok je ambivalentna privrženost povezana s manjim zadovoljstvom, depresivnosti i nižim samopoštovanjem. Osim ranih odnosa s roditeljima, na romantične odnose utiču roditeljski zahtjevi i očekivanja.
Oni (romantični odnosi) mogu uticati na stvaranje identiteta tinejdžera djelujući na dva načina. Mladi ljudi sebe opažaju na poseban način kada su u romantičnom okruženju. Oni imaju različite slike i doživljaje sebe kada su sa svojim partnerima. To zovemo romantičnim načinom samopoimanja; ukoliko je adolescent u romantičnom odnosu kojim je zadovoljan i koji ga ispunjava, on sebe doživljava pozitivno i gradi pozitivnu sliku o sebi. S druge strane, oni koji su imali loša iskustva u vezama, mogu imati nisko samopouzdanje, te sebe doživljavati kao nepoželjne i neprivlačne. Romantična iskustva i romantičan način samopoimanja utiču na samopoštovanje u cjelini.
Mi nekada tinejdžerske ne shvatamo ozbiljno, kritikujemo ih, govorimo da su premladi za ta osjećanja, pokušavamo uticati na izbor partnera ili ih „preplavimo“ savjetima koji od nas nisu traženi. Sve sve nabrojano je pogrešno. Moramo imati na umu da neuzvraćena zaljubljenost može predstavljati jedno vrlo bolno životno iskustvo, s mogućim posljedicama kao što su nisko samopoštovanje ili čak razvoj depresivnih simptoma. Tada nudimo razgovor, podršku i pružamo osjećaj pripadnosti. Prva ljubav je jedna u nizu lekcija koju mladi čovjek mora naučiti, a osnov je svih budućih veza.
Za sva dodatna pitanja obratite se psihološkom savjetovalištu XY Roditeljskog savjetnika. Usluge savjetovališta su besplatne, a možete ih kontaktirati putem e-mail adrese, privatnom porukom na stranici ili pozivom na broj telefona.
(XY roditeljski savjetnik, Kidsinfo.ba)